Trong thành phần của khói thuốc lá bao gồm các chất gây nghiện và gây độc như: Nicotin, Monoxid Carbon (khí CO), hắc ín, benzen, formaldehyd, ammonia, aceton, arsenic, hydrogen cyanid, các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá, các chất gây ung thư. Tuy nhiên trong khói thuốc lá chứa hơn 3,800 loại hóa chất, trong đó có hơn 200 loại gây hại cho sức khỏe.
Khói thuốc lá: Có 3 kiểu khói thuốc lá : dòng khói chính,dòng khói phụ và khói thuốc môi trường
• Dòng khói chính (MS): là dòng khói do người hút thuốc lá hít vài cơ thể. Đó là luồn khí đi qua gốc của điếu thuốc
• Dòng khói phụ (SS): là khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy tỏa ra vào không khí,nó không bao gồm phần khói thuốc do người hút thở ra.
• Khoảng 80% điếu thuốc là cháy bỏ đi. Khói thuốc môi trường (ETS) là hỗn hợp các dòng khói phụ và khói thở ra của dòng khói chính cũng như các chất tạp nhiễm khuếch tán qua giấy quấn thuốc lá và đầu điếu thuốc giữa các lần hút.
ETS rất giống với MS: nó bao gồm hơn 3,800 loại hóa chất.Điều đáng ngạc nhiên là SS có nhiều hỗn hợp gây ung thư mạnh hơm MS.Điều này là bởi vì SS tạp nhiễm hơn MS.SS cũng khác MS ở chổ các sản phẩm độc có thể tồn tại dưới dạng khác,ví dụ ni cô tin chủ yếu ơ dạng rắn trong khói thuốc dòng chính,nhưng lại ở dạng khí trong khói thuốc môi trường.
Kích thước các hạt phân tử rất khác nhau ở các loại khói thuốc khác nhau.Kích thước các phân tử rắn dao động trong khoảng 0,01-1 micromet trong dòng khói phụ.Khi dòng khói phụ bi pha loãng hơn thì kích thước các hạt trở nên nhỏ hơn.Vì kích thước các hạt trong dòng khói phụ nhỏ hơn ,nên dể dàng vào sâu hơn trong các tổ chức phổi.
Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá: Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng nhỏ. Các chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc các niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhày và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm nhày-lông chuyển. phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút thuốc.
Nicotin: Là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi thuốc khi tiếp xúc với khng khí. Nicotin được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút thuốc trung bình đưa vào phổi 1 – 2mg nicotin mỗi một điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đua nicotin một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào.
Cơ quan kiểm soát dược và Hoa Kỳ (FDA) xếp nicotin vào nhóm các chất có tính chất dược lý gây nghiện chủ yếu, tương tự như ma túy, heroin, cocain. Tác dụng gây nghiện của nicotin chủ yếu là trên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể nicotin trên các cấu trúc não. Chất alcaloid này tác động các thụ thể ở hệ thống thần kinh với chất dẫn truyền thần kinh dopamin. Dopamin là một hóa chất chính trong não điều chỉnh mong muốn sử dụng các chất gây nghiện, gây bài tiết adrenalin ( Nhịp tim nhanh, co mạch ngoại vi, ức chế co bóp và chế tiết dịch vị dạ dày). Tuy nhiên trong cơ thể nicotin sẽ nhanh chóng được chuyển hóa thành cotinin và thải trừ ra nước tiểu.
Monoxid Carbon (Khí CO): Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá được hấp thụ vào máu, gắn với hemoglobin với ái lực mạnh hơn 20 lần oxy. Người hút thuốc trung bình 1 bao thuốc mỗi ngày thì hàm lượng hemoglobin dẫn đến giảm lượng oxy chuyển đến tổ chức, gây thiếu máu tổ chức và có lẽ góp phần hình thành các mảng xơ vữa động mạch.
Các chất gây ung thư: Trong khói thuốc lá có trên 40 chất, trong số đó gồm cả các hợp chất thơm có vòng đóng như benzopyren có tính chất gây ung thư. Các hóa chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá hủy tổ chứa, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loại sản rồi ác tính hóa.